Milieu

Fracking: meer problemen dan voordelen

 

Fracking, de praktijk die gebruikt wordt om schaliegas te winnen uit de bodem, is de laatste tijd geregeld in het nieuws, en meestal niet op een positieve manier. Schaliegas wordt geproduceerd door het aanboren van lagen schalie in de grond. Het boren alleen geeft echter geen gas vrij: de bodem moet gestimuleerd worden, wat gebeurt via ‘fracking’. Dat houdt in: onder grote hydraulische druk water, zand en chemicaliën de bodem in pompen. En daar knelt nou net het schoentje.

Allerlei milieuproblemen
Eén probleem is dat het afvalwater van fracking chemicaliën en zware bodemmetalen bevat, en daarom verwerkt moet worden als chemisch afval. Dat maakt fracking een niet erg milieuvriendelijke ontginningstechniek, zeker omdat ook altijd nog resten afvalwater in de bodem achterblijven, met alle vuiligheid erbij. Er zijn dan ook vele vragen naar de veiligheid van schalieboring in de nabijheid van drinkwaterbekkens. Bovendien komt bij het hydraulisch fracken ook methaangas vrij, één van de schadelijkste broeikasgassen.

Daarnaast bleek bij schaliewinning in het Verenigd Koninkrijk dat het proces aardbevingen kan veroorzaken. De bodem wordt immers diep onder de aardkorst in onstabiliteit gebracht om het gas vrij te laten komen. De gevolgen van zo’n ingreep zijn zeer moeilijk te voorspellen, maar ook in de VS bleek dat meer aardbevingen voorkwamen in gebieden waar aan fracking werd gedaan.

Ten derde is de ontginning van schaliegas een energie-intensief proces, waarbij erg veel water verbruikt wordt. Daardoor stellen veel experts in vraag of fracking wel de moeite waard is op vlak van energiebalans: mogelijk wordt meer energie verbruikt bij de ontginning dan er geproduceerd wordt.

Groot gebrek aan data
Alles bij elkaar lijkt het er sterk op dat schaliegas niet de fantastische nieuwe energiebron is waar regeringen op gehoopt hadden. Nochtans wordt in de VS al naar hartelust aan fracking gedaan; in Europa zijn regeringen voorlopig voorzichtiger, en blijft het bij een aantal testprojecten, onder andere ook bij ons in Nederland. Die projecten stoten meestal op sterke weerstand van experts en bezorgde burgers.

Het grootste probleem daarbij is dat er een sterk gebrek aan betrouwbare data is als het aankomt op de effecten van schaliegasontginning. Veel zaken wijzen erop dat het proces problemen met zich meebrengt, maar bedrijven maken zich ervan af met het argument dat daar geen harde bewijzen voor zijn. Dat men beter eerst hard bewijs zou hebben dat fracking niét schadelijk is, voor men eraan begint, is een argument dat bij deze winstbejagers in dovemansoren valt.

In ieder geval zijn de projecten aan onze kant van de oceaan voorlopig alleen maar in testfase, en daarmee zeer beperkt. Laat ons hopen dat daaruit gegevens naar voren komen waarmee we met zekerheid kunnen zeggen of fracking al dan niet schadelijk is. Het laatste wat de mens immers nodig heeft, is nog een manier om de wereld om zeep te helpen.